Sembang Santai : ROMPIN & PERBANDARAN . ( SATU TINJAUAN).
1.0. Isu .
- Pembandaran adalah satu proses " pendewasaan " sesuatu petempatan . Biasanya sesuatu petempatan akan terus berkembang selari dengan proses pembangunan fizikal dan sosioekonomi yang dilalui . Dalam hal ini , bandar Rompin turut tidak ketinggalan . Proses pembandaran yang berlaku mungkin agak perlahan ataupun memang itulah kadar pembangunan yang disasarkan oleh PBT untuk mengawal " limpahan " pembanguan yang tidak terkawal. Penulisan ini akan menyorot isu tersebut.
|
Proses pembandaran. |
2.0 Kupasan.
- Sebagai petempatan terawal di bahagian selatan negeri Pahang , bandar Rompin sepatutnya merupakan bandar yang menjadi pusat pertumbuhan utama di daerah Rompin .
- Dengan pelbagai ruang dan peluang yang disediakan oleh Kerajaan negeri Pahang , sewajarnya bandar Rompin akan berupaya membangun sebagai sebuah bandar yang terancang dengan menerapkan konsep Pembandaran Lestari secara meluas.
|
Udang galah icon bandar Rompin |
2.1. Konsep pembandaran.
- Pembandaran adalah satu proses menjadikan sesuatu petempatan sebagai bandar melalui pelbagai inisiatif pihak kerjaaan seperti proses pembandaran baru atau menaik taraf bandar yang sedia ada. Pembandaran juga boleh berlaku dengan cara proses perebakan bandar lalu membentuk konurbasi .
2.2. Sejarah pembandaran Rompin.
- Melalui sejarah pembandaran yang berbeza , kawasan bandar Rompin bermula dengan proses pembandaran Bandar Lama Rompin . Berkembang selari dengan kerancakan aktiviti perlombongan bijih besi di Bukit Ibam , Bandar Lama Rompin memainkan fungsinya sebagai pusat perniagaan dan menyediakan pelbagai perkhidmatan kepada penduduk setempat , buruh yang berulang alik ke kawasan perlombongan dan anak-anak kapal yang terlibat dalam urusan pengangkutan bijih besi di pelabuhan yang terletak di Pantai Bernas / Lanjut Kuala Rompin.
- Penyusutan aktiviti perlombongan bijih besi di Bukit Ibam menyebabkan fungsi Bandar Lama Rompin turut terjejas . Pembinaan dan proses menaik taraf jajaran jalan raya pantai timur yang menghubungkan Johor Bharu , Kuantan , Kuala Terengganu dengan Kota Baharu turut membuka dimensi baru kepada proses pembandaran di Rompin . Bertindak sebagai pusat sehenti / transit laluan , Bandar Baru Rompin dibina dengan harapan akan wujud lagi sebuah pusat pertumbuhan yang baru bagi menggantikan bandar Lama Rompin .
- Lokasi Bandar baru Rompin yang menyilangi jajaran utama jalan raya Johor Bharu - Kota Bharu menyebabkan proses pembandaran di kawasan tersebut berlaku dengan kadar yang agak pesat. Daripada berfungsi sebagai pusat transit pengangkutan , Bandar baru Rompin kini berperanan sebagai pusat perniagaan , perkhidmatan , kewangan dan pentadbiran bagi daerah Rompin.
|
Bandar Bukit Ibam - berkembang kerana aktiviti perlombongan. |
2.3. Rompin dan Pembandarabn Masa Kini. ( Plan induk pembangunan bandar Rompin 2012 - 2015 ) ( Perancangan , pelaksanaan dan kekangan ).
- Sebagai pusat pentadbiran bagi daerah Rompin , pihak berkuasa tempatan ( PBT ) , Majlis Daerah Rompin ( MDR ) memainkan peranan yang amat penting dalam menentukan kadar dan arah aliran pembangunan dan proses pembandaran di bandar baru Rompin , bandar Muadzam Shah dan beberapa pusat pertumbuhan wilayah yang baru seperi Tanjung Gemok , bandar Tun Razak / Keratong dan Selancar.
2.4. Rompin dan kesan Pembandaran terhadap alam sekitar .
- Secara umumnya , proses pembandaran di Rompin akan memberi kesan kepada alam sekitar setempat. Antara kesan yang dapat mungkin dan akan berlaku ialah :
1. Proses hakisan tanah.
Penebangan hutan / pembersihan kawasan pinggir pantai untuk penyediaan kawasan petempatan dan proses pembandaran - dedahkan permukaan tanah kepada air hujan yang membentuk larian air permukaan dan menghakis butiran tanah di permukaan.
2. Kejadian gerakan jisim seperti kesotan tanah , tanah runtuh dan aliran lumpur.
Penambakan kawasan paya , meninggikan tapak pembinaan menyebabkan berlakunya pergerakan tanih / aliran lumpur apabila permukaan tanah di penuhi kelodak dan lumpur ke kawasan yang lebih rendah atau ke alur-alur sungai.
3. Pencemaran Udara .
Pertambahan kenderaan dan pelbagai jentera / mesin dalam melaksanakan pelbagai aktiviti ekonomi akan meningkatkan pembebasan kadar bahan cemar seperti gas karbon dioksida , gas karbon monoksida , habuk dan debu - menjejaskan / menyebabkan kemerosotan kualiti udara di kawasan bandar Rompin.
4. Pencermaran air .
Pembuangan sisa perniagaan seperti minyak , sisa-sisa makanan ,sampah sarap , pembungkus plastik , sisa-sisa sembelihan dan jualan ikan serta penyaliran pelbagai jenis enfluen dari sektor domestik dan aktiviti perhotelan yan mengandungi amonia akan menjejaskan kualiti air sungai . Antara sungai yang terjejas ialan sungai cemara dan sungai kolek.
5. Pencemaran bunyi dan pencemaran bau.
Pencemaran ini terjadi apabila proses pembinaan dilaksanakan . Bunyi daripada pelbagai jenis peralatan yang digunakan akan mengganggu keselesaan penduduk manakala sisa-sisa binaan yang terbiar akan menyebarkan bau yang kurang selesa kepada penduduk.
6. Jerebu .
Pembebasan pelbagai bahan terampai seperti gas karbon dioksida , gas karbon monoksida , debu , habuk pada kepekatan yang tinggi daripada sektor pembinaan dan pengangkutan akan membentuk jerebu di kawasan bandar Rompin. Fenomena ini lebih ketara jika cuaca persekitaran panas dan semasa udara kering.
7. Hujan asid.
Fenomena yang belum mempunyai kesan yang ketara di kawasan Rompin . Proses luluhawa kimia ( pengkarbonan & pengoksidaan ) di kawasan ini banyak dipengaruhi oleh wap masin yang dibawa dari laut . Tindakbalas bahan-bahan toksid ( gas karbon di okasida , karbon monoksida ) yang dibebaskan oleh asap-asap kenderaan mempunyai kadar tindakbalas yang terlalu rendah untuk membentuk hujan asid. Walau bagaimanapun , dalam tempah jangka masa panjang fenomena ini tetap berlaku dan akan memberi kesan terhadap kehidupan penduduk Rompin.
8. Kemusnahan habitat flora dan fauna.
Kawasan pembandaran yang terhad menyebabkan kawasan pinggir bandar yang terdiri daripada kawasan belukar dan paya terpaksa ditebusguna . Aktiviti penambakan kawasan paya akan menyebabkan habitat haiwan seperti katak , ikan belacak , siput dan lain-lain terancam dan memungkinkan dilanda kepupusan. Di Rompin , fenomena seperti ini dapat dilihat dengan jelas di kawasan Sepakat , Kampong Bahagia , Pantai Hiburan dan Tanjung Seratus .
9. Kepupusan spesis tertentu flora dan fauna.
Kepupusan spesis tertentu flora dan fauna biasanya berlaku apabila proses pembangunan yang dijalankan memusnahkan keseluruhan ekosistem semulajadi di sesuatu kawasan lalu membentuk ekosistem yang baru iaitu ekosistem buatan manusia. Kemusnahan keseluruhan sistem rantaian makanan dan habitat asal menyebabkan spesis tertentu flora dan fauna tidak dapat menyesuaikan diri dengan ekosistem yang baru. Di Rompin antara spesis flora yang hampir pupus ialah spesis tertentu periuk kera , orkid harimau dan senduduk putih.
2.5. Rompin dan Pembandaran Lestari . ( Perancangan dan cabaran )
- Secara umumnya , terdapat perubahan yang sangat ketara dalam proses perancangan dan pelaksaan pembangunan di bandar Rompin. Menerusi pengamatan , pembangunan bandar Rompin telah dirancang berdasarkan konsep pembangunan yang berteraskan kepada pembangunan yang mesra alam.
- Berdasarkan program Plan Induk Pembangunan Bandar Rompin 2012 - 2025 , pihak PBT ( Majlis Daerah Rompin / MDR ) telah merancang pembangunan bandar Rompin yang mengambilkira keperluan proses pembandaran yang teratur dan terancang. Perancangan yang teliti dengan mengambilkira aspek kelestarian alam sekitar amat penting untuk kesejahteraan penduduk pada masa akan datang.
- Penguatkuasaan undang-undang kecil PBT dan lain-lain Akta . Dalam hal ini , pihak penguatkuasa perlu tegas dalam melaksanakan pelbagai akta dan peraturan . Jabatan Alam Sekitar ( JAS ) perlu menguatkuasakan Akta Kualiti Alam Sekitar 1974 . Majlis Daerah Rompin ( MDR ) pula perlu menguatkuasakan Akta jalan . parit dan bangunan 1974 untuk memastikan proses pembandaran dilaksanakan mengikut garis panduan yang telah disediakan.
- Kempen dan pendidikan Alam Sekitar.
Pihak berkuasa tempatan ( MDR ) dengan bantuan NGO dan pihak swasta seperti SWCorp boleh melaksanakan pelbagai jenis pendidikan dan kempen kesedaran alam sekitar . Program " inisiatif kitar Semula " ( K3R ) , Kempen " hargai persekitaran kita "merupakan antara usaha yang boleh digerakkan untuk memupuk rasa cinta dan sayang kepada alam sekitar.
- langkah-langkah pengurusan / taktikal / pemuliharaan .
1. Penyelengaraan sistem perparitan.
Sistem perparitan yang sempurna merupakan salah satu elemen yang penting alam proses pembangunan yang mapan . Keupayaan membina sistem perparitan yang mampu menampung curahan hujan yang luar biasa amat penting bagi kawasan seperti bandar Rompin. Selain itu , penyelenggaraan sistem perparitan seperti membersihkannya daripada rumput dan tumbuhan air serta sampah secara berkala juga penting. Timbunan pasir dan kelodak di alur-alur sistem perparitan juga perlu selalu di buang. Pengurusan zon atau rezab sungai atau sistem perparitan juga perlu sentiasa dipantau. Sebarang binaan di kawasan tersebut akan mengganggu proses penyelenggaraan yang ingin dijalankan oleh pihak JPS daerah Rompin.
2. Penyelengaran jaringan pengangkutan dan sistem telekomunikasi.
3. Pengurusan dan pelupusan sisa domestik dan sisa organik penduduk - Alam Flora / SWCorp.